مذاهب اسلامی

رشته «مذاهب اسلامی» در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسه یک دوره کامل آموزشی، مطابق با ضوابط و مصوبات شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که در آن به موضوع فرق و مذاهب اسلامی یعنی فرق تشیع، فرق تسنن و فرق تصوف پرداخته می‌شود. شناخت علمی، حق طلبانه و آزاداندیشانه و در عین حال همدلانه و نقادانه دیگر مذاهب موجب آشنایی با گستره ی دین و شناخت تاثیر و نفوذ آن در زندگی بشر می‌شود. همچنین این شناخت، ابزارهای مقابله با معنویت گریزی و ایمان ستیزی را در اختیار قرار می‌گذارد. از سوی دیگر شناخت سایر مذاهب به غنای اندیشه ما از مذهب خودمان یاری می‌رساند، به گونه ای که نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسیم و به آسیب شناسی ایمان خود و به تهذیب و تصفیه دستاوردهای مذهبی خود دست یابیم.

از مهمترین اهداف این رشته در این مقطع زمینه سازی برای آموزش دانشوران و محققان صاحب‌نظر در ابعاد مختلف فرق و مذاهب اسلامی است. دانش آموختگان این رشته می‌توانند به عنوان نیروی انسانی آگاه به فرق و مذاهب اسلامی، در جهت برقراری ارتباط و گفتگو با اندیشمندان و پیروان این مذاهب ایفا نقش کنند. همچنین آنها می‌توانند در مراکز و سازمان‌های فرهنگی، علمی و تبلیغی داخل کشور به تربیت نیروی انسانی متخصص جهت امور فرهنگی و تبلیغی بپردازند.

داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن برای همه داوطلبان و داشتن سطح دو حوزوی برای داوطلبان آزمون اختصاصی دانشگاه به‌منظور تحصیل در این رشته کافی است. برای داوطلبان غیرایرانی این مدرک باید به تایید کنسولگری ایران در کشوری که صادر کننده آن است رسیده باشد. دانشجویان متقاضی تحصیل در این رشته بدون در نظر گرفتن رشته کارشناسی می‌توانند در این رشته تحصیل کنند. بر این اساس هر فردی با هر رشته‌ی تحصیلی در مقطع کارشناسی یا سطح دو در صورت داشتن صلاحیت علمی و موافقت اعضای هیئت علمی گروه علمی می‌تواند در این دوره تحصیل کند. طبعا داشتن کتاب، مقاله علمی و ژورنالیستی و علاقه‌مندی شرکت در این رشته‌ها می‌تواند در موافقت هیئت علمی گروه تاثیر گذار باشد. داوطلبان ایرانی نیز باید در آزمون کتبی (متمرکز) این رشته‌ها پذیرفته شوند و طبعاً بعد از بررسی صلاحیت علمی و یا در حین بررسی آن صلاحیت عمومی این دسته از داوطلبان باید به تایید سازمان گزینش دانشجو یا سازمان امور دانشجویان (برای اتباع غیرایرانی) نیز برسد.

طول دوره کارشناسی ارشد «مذاهب اسلامی» 2 سال و برابر 4 نیم سال تحصیلی است. طول هر نیمسال برابر 16 هفته و ساعت دروس بر مبنای هر واحد یک ساعت در هفته می‌باشد. اگر به تشخیص گروه آموزشی مدت 2سال برای گذراندن دروس اصلی و جبرانی کافی نباشد، حداکثر یک نیم سال دیگر به مدت آموزشی دو ساله اضافه می‌شود. برنامه کارشناسی ارشد «مذاهب اسلامی» شامل 40 واحد درسی است که 28 واحد دروس اصلی، 6 واحد دروس جبرانی و 2 واحد سمینار جایگزین پایان نامه است. دانشجو ملزم است همه واحدهای اصلی و سمینار و نیز با توجه به رشته کارشناسی که در آن فارغ التحصیل شده هر چند تعداد واحد از دروس جبرانی را به تشخیص گروه آموزشی بگذراند. 

دروسی همچون «ماتریدیه تاریخ و عقاید»، «طرایق و سلاسل صوفیه»، «فرق نخستین»، «فرق تشیع»، «اشاعره تاریخ و عقاید»، «فرق انحرافی»، و «اصحاب حدیث و سلفی گری» از جمله دروس تخصصی اند. همچنین دروسی مانند «عقاید شیعه»، «تاریخ فلسفه اسلامی»، و «تاریخ مکاتب فقهی تشیع»، «تاریخ ادیان» نیز در میان دروس جبرانی گنجانده شده‌اند.