مطالعات زنان (حقوق زن در اسلام)

رشته دکتری تخصصی«مطالعات زنان گرایش حقوق زن در اسلام» یک دوره کامل آموزش تخصصی، مطابق با ضوابط و مصوبات شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است. این رشته که گرایشی میان رشته‌ای با صبغه فلسفه حقوق است شامل دروس فقهی، حقوق مدنی، حقوق جزا، حقوق بین الملل و حقوق عمومی مربوط به زن و خانواده می‌باشد. اهداف این رشته نظریه پردازی و تولید راهبردهای دانش بنیان در حوزه حقوق زن و خانواده، و نگاه جامع به حقوق زن در اسلام است. امروزه مباحث مربوط به زنان از جمله حقوق زنان از مباحث اساسی در مجامع حقوقی و سیاسی جهان است. از آنجاییکه زن در تکامل جامعه و بلوغ آن جایگاه ویژه‌ای دارد بحران هویت زن و خانواده از مواردی است که جامعه جهانی را مورد آسیب قرار داده است. از اینرو آموزش‌های مربوط به حقوق زن و خانواده و نشان دادن علو جایگاه زن در نگاه اسلام می‌تواند به حل معضل هویت زن و خانواده کمک شایان توجه‌ای کند.

در این رشته سعی می‌شود با تکیه بر مبانی و اصول حاکم بر قانونگذاری اسلامی، نگاه جامع به حقوق زن در اسلام نمایانده شود و با تکیه بر اصول اخلاقی و ارزش‌های اسلامی از طریق روشهای علمی، توسعه و بومی سازی مسائل زنان انجام گیرد. همچنین تلاش می‌شود که بستر سازی مناسب برای رشد تفکر علمی، اسلامی جامعه نسبت به مسائل حقوق زن ایجاد شود و بازشناسی و تحلیل دقیق مکاتب و جریانهای دفاع از حقوق زن، و دفاع علمی از اندیشه اسلامی در حوزه زنان و خانواده در دستور کار قرار گیرد.

دانش آموختگان این رشته می‌توانند برای نظریه‌پردازی در زمینه موضوعات زنان و خانواده آماده شوند و در جهت بومی کردن مسائل زنان با تکیه بر اصول اخلاقی و ارزش‌های اسلامی تخصص کسب کنند. همچنین آنها در حوزه فلسفه حقوق زن و خانواده تبحر و تسلط پیدا می‌کنند.

داشتن مدرک کارشناسی‌ارشد یا معادل آن برای همه داوطلبان و یا داشتن سه سطح حوزوی برای داوطلبان آزمون اختصاصی برای تحصیل در این رشته کافی است. برای داوطلبان غیرایرانی این مدرک را باید به تایید کنسولگری ایران در کشوری که صادر کننده آن است رسیده باشد. هر فردی که خارج از ایران تحصیل کرده باشد، در صورت داشتن صلاحیت علمی و موافقت اعضای هیئت علمی گروه می‌تواند در این دوره تحصیل کند. در واقع داوطلب تحصیل در رشته دکتری باید صلاحیت علمی خود را به هر طریق ممکن به اعضای هیئت علمی گروه اثبات کند. طبعا داشتن کتاب، مقاله علمی و ژورنالیستی و علاقه‌مندی شرکت در این رشته‌ می‌تواند در موافقت هیئت علمی گروه تاثیر گذار باشد. اما داوطلبان ایرانی با شرکت در آزمون غیرمتمرکز (آزمون دو مرحله‌ای کتبی و مصاحبه علمی) مرحله احراز صلاحیت علمی را خواهند گذراند و طبعاً بعد از بررسی صلاحیت علمی و یا در حین بررسی آن صلاحیت عمومی این دسته از داوطلبان باید به تایید سازمان گزینش دانشجو یا سازمان امور دانشجویان (برای اتباع غیرایرانی) نیز برسد.

طول دوره دکتری «مطالعات زنان گرایش حقوق زن در اسلام» ۴ سال و برابر ۸ نیم سال تحصیلی است که ۴ نیم‌سال آن برای آموزش، یک نیم‌سال برای گذراندن آزمون جامع و سه نیم سال آن برای نگارش رساله دکتری می‌باشد. دانشجویان در ترم اول دروس جبرانی و در ترم‌های بعدی واحدهای دروس تخصصی و اختیاری را می‌گذرانند. برنامه دکتری «مطالعات زنان گرایش حقوق زن در اسلام» شامل 46 واحد درسی است که 18 واحد آن اصلی، 10 واحد پیش نیاز و 18 واحد نیز پایان نامه است.

دروسی همچون «فقه مدنی استدلالی»، «فقه کیفری استدلالی»، «زن در سیاست جنایی اسلام»، «حقوق تطبیقی خانواده»، «حقوق عمومی زن در ایران»،  دروس اصلی‌اند.