انگاره مصدّق و مهیمن بودن قرآن نسبت به عهدین و کارکردهای آن در گفتگوی میان ادیان ابراهیمی

نویسنده:
احمد سلامی
سطح:
دکتری

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو احمد سلامی با عنوان «انگاره مصدّق و مهیمن بودن قرآن نسبت به عهدین و کارکردهای آن در گفتگوی میان ادیان ابراهیمی»، آقایان دکتر سید محمدعلی ایازی و دکتر علی‌اکبر عبدال‌آبادی به عنوان استاد راهنما، دکتر محمدمهدی علیمردی به عنوان استاد راهنما و دکتر محمدکاظم شاکر، دکتر محمد اسعدی و دکتر محمدتقی انصاری‌پور به عنوان استادان داور حضور داشتند.

 

در چکیده این رساله آمده است:

تبیین دیدگاه اسلام دربارۀ عنصر مهمّی از یهودیت و مسیحیت با عنوان «کتاب‌‌مقدّس» موضوع این تحقیق است. این موضوع با مراجعۀ مستقیم به قرآن و استفاده از روش‌‌های متنوّع فهم معانی قرآنی از جمله معناشناسی بررسی شد. در نهایت با مطالعۀ دقیق آیاتِ مربوط (از جمله آیۀ 48 مائده) این نتیجه به دست آمد که مصدّق بودن قرآن نسبت به کتب پیشین ناظر به تأیید وحی بودن، حق بودن، حکم الاهی بودن و مایۀ هدایت و روشنی بودن است و کتاب‌‌مقدّس نیز قطعاً مشمول این احکام است. همچنین در هیچ یک از آیات قرآن وقوع تحریف در کتاب‌‌مقدّس به معنای تغییر کتب اصلی به کتب فعلی بیان نشده است. با استناد به مجموع قرائن و شواهد تاریخی، کتاب‌‌مقدّس مجموعه‌‌ای از متون روایی است که توسّط پیروان انبیا و با گذشتن از مراحل پیچیدۀ تاریخی به شکل کنونی رسیده و بیشترین معارفش، نقل به معنای سنّت پیامبر است. کنار هم قرار گرفتن این سه گزاره (تصدیق، عدم تحریف و نقل به معنا) ما را به الگوی جامعی در مواجهه با کتاب مقدس می‌‌رساند که در مبانی از شیوۀ استناد احادیث اسلامی به وحی تبعیت می‌‌کند و ضمن پذیرش اعتبار اجمالی، رویکرد اجتهادی را در بررسی سندی و محتوایی پیشنهاد می‌‌کند. به کاربستن این الگو که مستلزم توجّه به تمامی اقتضائات متنی و برون‌‌متنی است، کارکردهای متعدّدی به‌‌ویژه در فهم بهتر متون دینی دارد. گفتگوی اسلام با یهودیت و مسیحیت بر محور متن مقدّس و با عنایت به الگوی مذکور تأثیر به‌‌سزایی بر شکل‌‌گیری روابط بهتر و عمیق‌‌تر ادیان و درنتیجه نزدیک‌‌تر شدن پیروان می‌‌گذارد.