جایگاه رهبری در جامعه اسلامی از منظر سید قطب

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشجو عالیه علی‌زادگان مقدم با عنوان «جایگاه رهبری در جامعه اسلامی از منظر سید قطب»، حجت‌الاسلام دکتر محمد معینی‌فر به عنوان استاد راهنما، دکتر محمدحسن محمدی مظفر به عنوان استاد مشاور و حجت‌الاسلام دکتر علیرضا ایمانی به عنوان استاد داور حضور داشتند.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

مسئله رهبری اجتماعی، از صدر اسلام تاکنون یکی از مسائل چالش­ برانگیز جریان­های سیاسی و فکری جهان اسلام بوده است. اینکه چه کسی حق دارد زمام امور مسلمین را به دست گیرد؟ و این حق را چه کسی به او داده است؟ و اینکه او برای تشکیل جامعه اسلامی و همچنین بقاء و استمرار چنین جامعه­ای چه وظایفی را باید به انجام برساند؟ و مردم در قبال او چه تعهداتی دارند؟ سؤالات بنیادین این عرصه است به نحوی که می­توان ادعا کرد، هویت جریان­های سیاسی و فکری جهان اسلام وابسته به پاسخی است که به این سؤالات می­دهند.

پایان نامه حاضر با بررسی «جایگاه رهبری در جامعه اسلامی در اندیشه سیدقطب» تلاش دارد که گزارشی از نظام فکری یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین ایده­پردازهای اسلام سیاسی در جهان اهل تسنن ارائه دهد؛ نظام فکری­ای که متأسفانه علی­رغم ظرفیت­های فراوانی که برای پیوند و تعاضد با اسلام سیاسی شیعی دارد، در حال حاضر تبدیل به پشتوانه فکری گروه­های تکفیری­ای گردیده است که اولویت اصلی خود را مبارزه با شیعیان قرار داده و مبارزه و جهاد با یهود و کفار را در اولویت بعدی خود گذاشته­اند.

در اندیشه سیدقطب اسلام تنها راه نجات بشر از مادی­گرایی دنیای امروز و یگانه راه سعادت دنیا و آخرت است. علاوه بر این، اسلام یک دین انتزاعی و تخیّلی نیست، بلکه دینی است عینی و واقع­گرا. لذا تشکیل حکومت، جزو ضروریات اسلام است. از طرفی رهبر جامعه اسلامی نیز هرچند می­بایست توسط مردم انتخاب شود، ولی مشروعیتش به اقامه شریعت اسلام و بسط عدالت است و اعتبار خود را از هیچ عاملی دیگر مانند نصب الهی، وراثت و یا شورای عده­ای خاص اخذ نمی­کند.

البته اسلام، تحقق بیرونی اسلام را یکسره به قوانین رسمی واگذار نکرده است، بلکه هر کسی از جمله حاکم اسلامی تا از درون ساخته نباشد و عبودیت خدای متعال در او شکل نگرفته باشد، نمی­تواند به طور کامل به اسلام عمل نماید. از این رو اسلام برای حاکم ویژگی­هایی شخصیتی مانند وجدان درونی، آزادی درونی، مساوات انسانی، تکافل اجتماعی و مشاوره­پذیری برشمرده که اینها ضامن درونی تحقق اهداف اسلام در خارج است. در مقابل نیز اسلام از مردم انتظار دارد که از حاکم اسلامی فرمانبرداری کرده و او را در اقامه دین الهی یاری نمایند.