تصحیح و تحقیق کتاب تحفه البرره فی المسائل العشره

نویسنده:
طاهره فیضی
سطح:
دکتری

در جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو طاهره فیضی با عنوان «تصحیح و تحقیق کتاب تحفه البرره فی المسائل العشره نوشته مجدالدین بغدادی به همراه مقدمه تحلیلی، دکتر محمد سوری به عنوان استاد راهنما، دکتر محمدرسول ملکی و دکتر سید محمد طباطبایی یزدی به عنوان استادان مشاور، و حجج اسلام دکتر امیر جوان‌آراسته، دکتر رضا الهی‌منش و دکتر علی صدرایی خویی به عنوان استادان داور حضور داشتند.

 

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

مجدالدین ابوسعید شرف بن مؤید بن محمد بن ابوالفتح بغدادی خوارزمی شاگرد برجسته نجم‌الدین کبری (ف ـ 618) و از عرفای بزرگ سده ششم و اوایل سده هفتم ق است. از مجدالدین بغدادی چند اثر به جای مانده است که عبارت­اند از: زُبْدَةُ العَوالي و حِلْیَةُ الأمالي، کتاب الأربعین معروف به سَلْوَةُ المریدین في فضائل ذِکر رَب العالمین، رساله‌ای در سفر، السیر و الطیر، العُزلة و الخَلوة، و مهم‌تر از همه این‌ها، کتابِ تُحْفَةُ البَرَرةِ في المسائل العَشرة. این کتاب، مهم‌ترین اثر اوست که به زبان عربی نوشته شده است و درواقع پاسخ‌های مجدالدین بغدادی به پرسش­های یکی از مریدانش به نام احمد بن علی بن مهذب خواری است. وی در این پرسش­ها مهم‌ترین مسائلِ مربوط به صوفیه و نیز دغدغه‌های آن روزگار درباره اعمال و عقاید صوفیان را از مجدالدین بغدادی پرسیده است. موضوعاتِ ده‌گانه موردِ پرسش از این قرار است: آداب صوفیه در مجموعه احوال و اعمال‌شان، پوشش صوفیه، شیخیت و حقیقتِ آن و شرایط شیخ، تعریف ارادت و حقیقت آن و نیاز مرید به مراد، چگونگی خلوت و عزلت‌نشینی و دوری از مردم، شیوه مواجهه با خواطری که در هنگام مشاهدات و حالات به ذهن و ضمیرِ سالک می‌رسد، خرقه و اصل و ریشه آن و کارکرد آن و این­که از چه زمانی سالک صلاحیت دریافت خرقه را پیدا می‌کند، آیا ممکن است که سالک در مکاشفات خود مشاهده کند که از تکالیف شرعی معاف شده است؟ انحراف از تکالیف شرعی و دوری از واجبات، حکم هم‌نشینی با حاکمانِ ظالم و نشست و برخاست با سلاطین. این کتاب خاتمه‌ای نیز دارد که به مسئله «سماع» اختصاص یافته است. از این کتاب، هشت نسخه خطی در دست است. رساله حاضر بر اساس آن­ها تصحیح شده است. هم‌چنین در مقدمه رساله، زندگی و آثار مؤلف مورد بررسی قرار گرفته است.