نقد و بررسی نظریه تفکیک خلافت از امامت از منظر نواندیشان دینی معاصر

به گزارش روابط عمومی دانشگاه؛ جلسه دفاع از رساله دکتری جناب آقای علیرضا صدری اقدم با عنوان "نقد و بررسی نظریه تفکیک خلافت از امامت از منظر نواندیشان دینی معاصر(با تاکید بر آراء حیدرعلی قلمداران)" از سوی معاونت آموزش و پژوهشی دانشکده شیعه شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.

استاد راهنما: دکتر محمد مرادی

استاد مشاور: دکتر امداد توران

اساتید داور: دکتر محمد حسن نادم، دکتر حسین جوان آراسته، دکتر حمیدرضا شریعتمداری

چکیده:
در اندیشه کلامی و سیاسی شیعه، خلافت یا زعامت سیاسی، هیچگاه از امامت جدا نبوده و امامان (علیهم‌السلام) جانشینان راستین پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) در هدایت معنوی، مرجعیت دینی و زعامت سیاسی بشمار آمده‌اند. در دوران معاصر برخی از نواندیشان دینی، تلاش کردند تا حکومت را امری دنیوی معرفی و خلافت امامان معصوم را انکار کنند و یا دست‌کم آنان را با دیگران در این شأن شریک بدانند. نتیجه تفکیک در این عرصه تثبیت نظریه انتخاب در عرصه زمامداری و حکومت و رد نظریه انتصاب امامان است. در این رساله تلاش شده است تعاریف فریقین در مفهوم خلافت و امامت بررسی و نظر نگارنده از تفکیک خلافت از امامت تبیین شود. هر چند اهل سنّت، به امامت چکیده: شیعی باور ندارند اما به منظور روشن شدن ابعاد مسأله به دیدگاه و دلائل آنان به عنوان پیشینه بحث در تفکیک زعامت سیاسی پیامبر از نبوت و رسالت، پرداخته شده و از همین رهگذر دیدگاه نواندیشان شیعی در اقتباس از این نظریه و بسط نظریه تفکیک خلافت از امامت توجه شده است. از آنجا که امکان بررسی و نقد توأمان همه دیدگاههای مطرح شده در این رساله میسور نبود، تلاش شده است با بررسی اجمالی دیدگاه و دلائل مدافعان این نظریه، محوریت رساله را بر آراء و دلائل حیدرعلی قلمداران سامان دهیم. نوع پژوهش در این رساله، به صورت بنیادی است و از شیوه توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده است. گردآوری اطلاعات این پژوهش بر اسلوب فیش‌برداری کتاب‌خانه‌ای و جمع‏آوری از منابع و اسناد دست اول، و با استفاده از لوح‌های فشرده و نرم افزارهای تخصصی و مراجعه به پایگاه‌ها و سایت‌های موافق و مخالف انجام پذیرفته است.