کلام و جامعه؛ تاریخ اندیشه دینی در صدر اسلام در سده های دوم و سوم هجری (جلد پنجم)

از نزدیک به ربع قرنی که از انتشار مجموعة شش‌جلدی «کلام و جامعه در سده دوم و سوم هجری»، اثر پروفسور یوزف فا‌ن‌اس (متولد 1934)، استاد بـازنشسته رشــته اسـلام‌شنـاسی و زبان‌های سامی دانشگاه توبینگن و پـژوهشگر نـامی عـرصة کلام اسلامی مـی‌گذرد، ایــن مـجـموعه بی‌تردید یکی از منابع پژوهشی درخور توجه به‌شمار آمده و پایه‌ای برای تحقیقات متعددی قرار گرفته است.

روش جدید بررسی آراء کلامی در چهار حوزه عالم اسلامی و مناسبات آنها با یکدیگر و نیز نسبت میان جامعه و کلام، افق‌های جدیدی را در پژوهش‌های کلامی گشوده است. تتبع کم‌نظیر نویسنده و ذکر دقیق مآخذ در پانوشت‌ها، این مجموعه را به گنجینه‌ای ارزشمند برای پژوهشگران در کلام اسلامی مبدل ساخته است.