گونه شناسی راویان واقعهٔ عاشورا

به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در جلسه دفاعیه‌ای که یکشنبه اول بهمن 96 در سالن کنفرانس شهیدبهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد صحتی سردرودی به‌عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدمحسن مروجی‌طبسی، استاد مشاور و حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر محسن رنجبر در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو فرزانه سلیمانی از پایان‌نامه‌اش دفاع کرد.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

واقعه عاشورا یک اتفاق مهم در تاریخ اسلام است. رخداد نگاری واقعه عاشورا تنها از طریق نقل راویان واقعه و در ابتدا به‌صورت شفاهی و سینه‌به‌سینه بوده و در مراحل بعد براساس روایات راویان، در منابع تاریخی ذکرشده است. هرچند که اسامی راویان در منابع مختلف ذکرشده است اما در این رساله کوشیده‌ایم با بهره‌مندی از منابع پیشین به‌ویژه مقتل ابی مخنف و پژوهش‌های معاصر اقدام به تهیه و تکمیل لیست جامعی از راویان طبقات مختلف واقعه عاشورا نماییم. و علاوه بر ارائه اسامی راویان در طبقات شش‌گانه، گرایش‌ها اجتماعی و سیاسی آن‌ها را در دوطبقه اول و دوم مشخص کنیم.

این رساله در چهار فصل تنظیم شده است: فصل اول: شامل کلیات و مفاهیم است. فصل دوم: به راویان اموی (عثمانی مذهب) می‌پردازد. فصل سوم: مربوط به راویان خارجی‌مذهب است. فصل چهارم: به راویان علوی اختصاص دارد.

در تمامی این فصول ابتدا توضیحاتی در مورد خود جریان‌های عثمانی مذهب، خارجی‌مذهب و مذهب علوی داده و معیارها و ملاک شناخت آن‌ها را بیان می‌کنیم. سپس راویان هر جریان را در دوطبقه اول و طبقه دوم (یعنی راویانی که شاهد حادثه بودن و راویانی که شاهد ماجرا بوده و روایت می‌کردند) طبقه‌بندی کرده و اسامی‌شان را ذکر می‌نماییم. و در آخر به چند روایت از روایاتی که راویان هر جریان آورده‌اند را به‌عنوان نمونه، جهت برجسته کردن گرایش‌ها آنان اشاره می‌کنیم.

کلمات کلیدی: عاشورا، راوی، تبار، مذهب، عثمانی مذهب، خارجی‌مذهب، علوی مذهب