دفاعیه پایان نامه: رویکرد مذاهب فقهی به مسائل مستحدثه با تأکید بر…

در جلسه ای که پنج شنبه 20 مرداد ماه در سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب و با حضور اساتید راهنما، مشاور و داور، نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی و همچنین تعدادی از دیگر دانشجویان علاقه مند برگزار شد، پس از گزارش این دانشجو از پایان نامه، استاد داور به نقد و ارزیابی پایان نامه پرداخت. سپس دانشجو از پایان نامه خود با توجه به انتقادات استاد داور و نیز توضیحات اساتید راهنما و مشاور دفاع نمود و در نهایت بعد از شور اساتید راهنما، مشاور، داور و نماینده معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی موفق به کسب امتیاز قبولی شد.

 چکیده:

فقها با مسائل جدیدی روبرو می­شوند که تاکنون وجود نداشته و یا اینکه موضوع آن­ها عوض شده است، این­ها مسائل مستحدثه هستند. فقها برای حل این نوع مسائل ابتدا باید به ضوابط استنباط مانند موضوع شناسی، علم اصول فقه، شناخت زبان قران و مساله زمان و مکان احاطه داشته باشند. جهت روشن شدن حکم فقهی این نوع مسائل فقهای اسلام از روشهای مختلف مانند قیاس، استحسان، سد ذرایع، تنقیح مناط و یا قاعده­های فقهی کمک می­گیرند. موارد مجاز سقط جنین از جمله مسائل جدیدی است که در گذشته وجود نداشته اما پیشرفت سریع تکنولوژی و تشخیص مشکلات قبل از تولد باعث طرح مساله سقط درمانی به عنوان راه نجات مادر و یا جلوگیری از زندگی مشقت بار طفلی که دارای بیماری­های لا علاج و خطرناک است، گردیده. سقط جنین یکی از معظلات مهم اجتماعی عصر حاضر است. این مساله دامنگیر افراد شده است و ناهنجاری­های اجتماعی فراوانی در پی دارد. اگر چه سقط جنین در نظر بسیاری از فقها حرام است، اما با توجه به خطراتی که وجود جنین برای جان مادر یا سلامتی وی دارد، آیا می­توان حکم به سقط جنین داد؟ دیدگاه اولیه و حکم مطلق فقها در مورد سقط جنین چیست؟ موارد مجاز سقط جنین ناظر به سلامتی مادر و جنین کدام است؟ روش تحقیق در این مساله گردآوری آرای موافقان و مخالفان سقط درمانی و بیان و بررسی ادله آنان است.با توجه به مطالعات و بررسی­های انجام شده نتیجه گیری می­شود که حکم اولیه سقط جنین قبل از نفخ روح، از منظر فقهای اهل تسنن، تشتت آرای زیادی دارد. به طور کلی دیدگاه آن­ها در سه بحث جواز، کراهت و حرمت است. تمام فقهای اهل سنت سقط جنین بعد از نفخ را در حالت عادی حرام می­دانند. فقهای امامیه نیز در این حالت  قبل و بعد از نفخ روح را حرام اعلام کرده­اند. باتوجه به تنوع دیدگاههای فقها در مورد سقط جنین، موارد مورد اتفاق نظر فقها قبل از نفخ روح است که عبارتند از خطرناک بودن سلامت و جان مادر، جنین­های ناقص الخلقه و جنین ناشی از تجاوز به عنف.بعد از نفخ روح، در صورتی که جان مادر در خطر باشد، را مجاز می­دانند. موارد اختلافی فقها زمان قبل از نفخ روح، جنین ناشی از زنا و جنین مبتلا به ایدز است.

کلید واژه­ ها: مسائل مستحدثه، فقیه، مذاهب پنج گانه، مجاز، سقط جنین، حرام، نفخ روح.