گونه شناسی مخالفان سقیفه (جریان شناسی و شخصیت شناسی)

به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در جلسه دفاعیه‌ای که چهارشنبه 18 اسفند 95 در سالن اجلاس شهیدبهشتی با حضور دکتر منصور داداش‌نژاد به‌عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدمحسن مروجی‌طبسی، استاد مشاور و دکتر الله‌اکبری در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو سیدمهدی بهشتی از پایان‌نامه‌اش دفاع کرد.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

سقیفه سرنوشت‌سازترین واقعه پس از رحلت پیامبر اکرم به شمار می‌رود. که جریانات و اشخاص برای اثبات جانشین پیامبر به‌زعم خود به تلاش و تکاپو افتادند.

پس از شکل‌گیری نشست سقیفه، حزب پیروز توانست با به دست گرفتن قدرت بر مابقی احزاب که داعیه جانشینی کاندیدای خود را داشتند چیره شوند. ازاین‌روی حزب حاکم به رهبری ابوبکر پس‌ازاینکه بر مسند نشست، مخالفانی را برای خودیافت. این مخالفان در قالب چهار جریان امویان، انصار، حامیان امام علی علیه‌السلام و مانعین زکات به مخالفت با خلافت ابوبکر پرداختند. جریان حامیان امام علی به سه زیرگروه حامیان اعتقادی، سیاسی و قبیلگی نقش گرفتند. مهم‌ترین مخالفان ابوبکر و خلافتش از اصحاب نامدار پیامبر اکرم بودند، که هر یک باانگیزه خاص به مخالفت پرداختند. در شمارش صحابی تأثیرگذار که به مخالفت با ابوبکر پرداختند می‌توان به حدود چهل شخصیت مهم اشاره نمود.

در این نوشتار سعی شده به اهداف و نظرات هر یک از مخالفان با توجه به آنچه که در اسناد فریقین ثبت گردیده است؛ اشاره شود و همچنین اهداف و استراتژی جریان‌های مختلف و چگونگی مخالفت آنان با حزب حاکم و ذکر بزرگان هر جریان در این نوشتار به آن پرداخته‌شده است.