حضـــور فرهنگی اجتماعی بانوان شیـــعه بعد از صفویه تا پایان قاجار

به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در جلسه دفاعیه‌ای که شنبه 28 بهمن 96 در سالن کنفرانس شهید بهشتی دانشگاه ادیان و مذاهب با حضور دکتر مهدی مهریزی به‌عنوان استاد راهنما، و دکتر منصور داداش‌نژاد در جایگاه استاد داور برگزار شد دانشجو أعظم علی‌محمدی لباف از پایان‌نامه‌اش دفاع کرد.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

تحقیق حاضر، چنان که از عنوان آن پیدا است، به مطالعه و بررسی حضور فرهنگی، اجتماعی زنان شیعه، بعد از صفویه تا پایان قاجار می‌پردازد. زنان یکی از مهمترین ارکان جامعه بشری‌اند و در جایگاه مادری، نخستین انسان‌هایی هستند که با آدمیان قبل از ولادت و پس از آن رابطه دارند لذا نقش زنان در اعتلای جامعه و یا در صورت بروز انحراف، در انداختن جامعه به سراشیبی سقوط و انحطاط بر هیچ متفکر و اندیشمندی پوشیده نیست. بنابراین اسلام به زن با نگاهی از سر احترام می‌نگرد و میان شأن زن و مرد با عدالت حکم می‌کند.

در این تحقیق نخست در فصل اول کلیات؛ هدف موضوع، اهمیت موضوع، پیشینه موضوع، تبیین جایگاه زن در آموزه‌های شیعی از دیدگاه قرآن و روایات، آشنایی اجمالی با تاریخ شیعه از پایان عصر صفویه تا اتمام دوره قاجار پرداخته است.

در فصل دوم حضور فرهنگی بانوان شیعه در محدوده زمانی قرن 12 تا قرن 14 در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی اعم از قرآن و حدیث، فقه و اصول، و همچنین هنر و ادبیات و تعلیم و تربیت پرداخته شده است.

 در فصل سوم حضور اجتماعی بانوان شیعه در حیطه‌های حکومت و سیاست، اوقاف و امور خیریه و خدمات اجتماعی به تفکیک، بانوان ایرانی و غیر ایرانی توصیف می‌گردد.

در نهایت ضمن تحلیلی کوتاه و جمع بندی مطالب، واقعیت حضور فعال بانوان شیعه در یک مقطع و نتایج حاصله به صورت نمودار ارائه می‌شود. نتیجه آنکه با وجود مشکلات موجود و مسئولیت‌های سنگین بانوان شیعه در خانواده، حضور فرهنگی و اجتماعی آنان چشمگیر بوده و توانسته‌اند ضمن حفظ حریم خود و خانواده در حوزه‌های مختلف علم و فرهنگ به موفقیت‌هایی دست یافته و آثاری از خود به یادگار گذارند و در امور اجتماعی نیز تا سطح حکومت و فرمانروایی و حفظ کیان شیعه گام برداشته و در آبادانی و عمران سرزمین از بذل مال و جان دریغ نورزیده‌اند. در این میان آمار فعالیت‌های بانوان ایرانی از سایر کشورها پیشی گرفته و در عرصه فرهنگ و امور اجتماعی هم حضور پررنگ‌تری داشته‌اند که می‌تواند به دلیل تشکیل حکومت‌های شیعی قدرتمند در ایران باشد.

کلمات کلیدی: فرهنگ، اجتماع، صفویه، قاجاریه، شیعه