نقش فقه در تکوین و تکامل هویت شیعه اثنی عشری

نویسنده:
احمد مهدی‌زاده آری
سطح:
دکتری

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو احمد مهدی‌زاده آری با عنوان «نقش فقه در تکوین و تکامل هویت شیعه اثنی‌عشری» پنجشنبه 20 اردیبهشت‌ماه 1397 با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی‌اکبر رشاد به عنوان استاد راهنما، حجج اسلام احمد قدسی و محمد غفوری‌نژاد به عنوان استاد مشاور، و حجج اسلام رهدار، حمیدرضا شریعتمداری و محمدحسن محمدی مظفر به عنوان استادان داور در سالن امام موسی صدر برگزار شد.

در چکیده این رساله آمده است:

هویت به عنوان امری که بیانگر تشابه افراد گروه، قوم، یا ملتی با یکدیگر و تمایز از دیگران است، مقوله‌ای است که امروزه در رشته‌های گوناگون علوم اجتماعی ساختار و تأثیرات آن از جهات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و جز آن مورد پژوهش قرار می‌گیرد. یکی از ابعاد هویت، هویت دینی است که شریعت به معنای خاص، قانون رفتارهای آن است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر اسناد کتابخانه‌ای، با توجه به ویژگی بنیادین امامیه در تعریف برگزیده، که همان اعتقاد به نصب الهی دوازده امام از اهل‌بیت(ع) و مرجعیت همه‌جانبه ایشان است، ضمن برشمردن ویژگی‌های هویت، بر خلاف دیدگاه پیوند تشیع با تصوف، بر هویت‌بخش بودن فقه امامیه و اصالت آن تأکید کرده است و شاخصه‌ها و قابلیت‌های درونی دانش فقه امامیه را برای هویت‌بخشی و نیز نقش احکام فقهی را در تکوین و تکامل هویت شیعیان در ابعاد مختلف (عبادی، سیاسی، اقتصادی، قضایی) بررسی کرده و به برخی چالش­های پیش رو در این زمینه پرداخته است. از یافته‌های مهم این پژوهش، تنوع علل هویت‌بخش در فقه امامیه، گسترش و ارتقای عرصه‌های هویت از هویت فقهی فردی به هویت فقهی اجتماعی و تمدنی هم‌زمان با گسترش حاکمیت فقه امامیه است.