مبانی فقهی انتخاب و تعیین جنس جنین در مذاهب پنج گانه

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو اقدس بکلو با عنوان «مبانی فقهی انتخاب و تعیین جنس جنین در مذاهب پنج‌گانه»، دکتر غلامرضا نورمحمدی به عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین رجبی به عنوان استاد مشاور و حجج اسلام دکتر محمدرسول آهنگران، دکتر سید علی علوی قزوینی و دکتر طه سمیعی به عنوان استادان داور حضور داشتند.

در چکیده این رساله آمده است:

به طور طبیعی در جوامع بشری، میزان نوزادان پسر تقريباً معادل نوزادان دختر بوده است، اما امروزه رشد همه­جانبه علوم پزشکی ﻣﺤﺪوده ﻗﺪرت اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺴﺎن را در زمینه اﻧﺘﺨﺎب و تعیین جنس جنین از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ژﻧﺘﻴﻜﻲ ﭘﻴﺶ از ﻻﻧﻪﮔﺰﻳﻨﻲ (PGD) اﻓـﺰاﻳﺶ داده اﺳﺖ و همین امر مسائل نوظهوری را فرا روی فقه مطرح نموده است که فقیه باید در احکام تکلیفی جواز یا عدم جواز و نیز احکام وضعی و آثار آن اظهارنظر نماید. به‌ویژه در خصوص مسائلی مانند کرامت رویان آزمایشگاهی از لحاظ حرمت یا عدم حرمت دست‌ورزی‌های تخریب سلولی و عدم توازن جنسی و… روش‌هایی که در گذشته در خصوص انتخاب جنس جنین به کار برده می‌شد، بسیار ساده و غیرمداخله‌گرانه بود؛ مانند سفارش به خوردن میوه یا غذای خاص. از این رو، این موضوع، مورد بحث فقه نبوده و هیچ فقیهی در این باره اظهار نظر نکرده است. روش مطالعه در این پژوهش، توصیفی و تحلیلی بر اساس رویکرد کتابخانه‌ای است. یافته‌های بحث این است که گرچه فتاوا بین علما و فقهای مذاهب پنج‌گانه مختلف است، اما در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ دﻻیل و قواعد فقهی، ﺟﻮاز بهره‌وری از اﻳﻦ فناوری در موارد درمانی ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﺪ. در موارد غیردرمانی نیز به صورت مشروط می‌توان حکم به جواز داد، زیرا بعد از عدم دستیابی به نصّ صریحی در بیان حکم انتخاب و تعیین جنس جنین در ادله لفظی، مقتضای اصول و قواعد، جواز اقدام به این عمل با تمسک به اصولی مانند اصل اباحه و اصل حلیت بوده و حتی در صورت شبهه در تحریم آن به خاطر فقدان دلیل، اصل برائت جاری می­گردد. بنابراین، انتخاب و تعیین جنس جنین، فی­نفسه و صرف­نظر از مفاسد و ضررهای آن، ممنوع نبوده و بر اساس اصول و قواعد، جایز است.