سير تطور تاريخي اصلاح رافضه در سه قرن نخست

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشجو حیدر دباغی با عنوان «سیر تطور تاریخی اصلاح رافضه در سه قرن نخست»، دکتر علی آقانوری به عنوان استاد راهنما، دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی به عنوان استاد مشاور و دکتر محمد جاودان به عنوان استاد داور حضور داشتند.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

در منابع اهل‌سنت تدوین شده در سه سده نخست، عنوان رافضه در خصوص شیعیان بسیار به‌کار رفته است. که در ابتدا به گروه‌های گوناگون شیعی اطلاق می‌شد. و با گذر زمان در سده‌های دوم و سوم شاخص یاران اهل‌بیت (علیهم السلام) گشت. برای دست‌یابی به یک تصویر روشن و علمی در خصوص ابعاد گوناگون این اصطلاح لازم است، پژوهشی صورت گیرد. البته تلاش‌های ارزنده‌ای توسط برخی از نویسندگان محترم رقم خورده است. لیکن به‌جهت عدم جامعیت لازم به همه جوانب موضوع، جای پژوهشی مستقل و جامع خالی است. که در این راستا تلاش شده کاوشی صورت گیرد. که در آن نمایه‌ای از خاستگاه و تطور معنایی این اصطلاح ارایه گردد. و همه احادیثی که در منابع روایی اهل‌سنت و شیعه نقل شده‌اند، گردآوری شوند. و مورد بررسی قرار گیرند. و همه نشانه‌های رافضه از آثار گوناگون استخراج شوند. و در این نوشته به‌صورت توصیفی ـ تحلیلی و مقایسه‌ای، گزارشات تاریخی و روایی مورد کند و کاو قرار گرفته‌اند. و سعی بر آن بوده که به شکل یک مورخ بی‌طرف، با دنبال کردن شواهد تاریخی و حدیثی، همه دیدگاه‌های مطرح شده را گرد آورد. و امکان مقایسه میان آنها فراهم گردد. و به‌توان به نتیجه درخور توجهی دست‌یافت. که در این میان دیدگاه‌های مختلفی ارایه شده است. که برخی رفض را یک مفهوم گسترده سیاسی گرفته‌اند. و برخی رافضه را افراد تندرویی که از سپاه زید (م 121ه) جدا گشتند، معرفی کرده‌اند. و برخی دیگر این مفهوم را میراث ابن‌سبا و برگرفته از آیین یهودیت دانسته‌اند. اما به‌نظر می‌رسد، که رافضه به‌عنوان یک لقب فرقه‌ای برای اتهام شیعیان در سده نخست شکل گرفته است. و در دوران امام سجاد (علیه السلام) رواج یافته است. عنوانی که به ابتکار بنی‌امیه برای سرکوب شیعیان به‌کار رفته است. و با گذر زمان در سده‌های دوم و سوم دچار تطور معنایی گشته است.