نقش تبری در تحکیم مذهب از نگاه فریقین

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشجو حسن علی‌آبادی با عنوان «نقش تبری در تحکیم مذهب از نگاه فریقین»، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدمحسن مروجی طبسی به عنوان استاد راهنما، دکتر اکبر باقری به عنوان استاد مشاور و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید محمد سبط طباطبایی به عنوان استاد داور حضور داشتند.

در چکیده این پایان‌نامه آمده است:

تبری در کنار تولی به عنوان یکی از مهمترین ارکان اعتقادی و عملی در بین مسلمانان و به نحوی در بین همه ادیان است. تبری وجاهت سلبی مذهب و دین از منکرین، ملحدین، ستمگران و غاصبین حق هدایت و ولایت الهی است. آیات و روایات و سیره نبوی و آل طاهرینش (صلوات الله و سلامه علیهم) مبنای تبری است.

قرآن کریم نفی شرک و کفر به طاغوت را پیش از اعتقاد و ایمان به خدای لاشریک مطرح کرده است. از این رو تبری هم خود مقدمه واجب است و هم ذی‌المقدمه‎ای واجب که نفی پرستش غیرخداست. بی‌اعتنایی به تبری، ایمان را نابود می‌کند و قلب انسان را در مظان کفر درون و نفاق قرار می‎دهد.

تبری و برائت از ظالمین به عنوان رکن اعتقادی و عمل مشروع فقهی به آن اندازه اهمیت دارد که در همه فرقه‌های اسلامی برای حفظ موجودیت درون مذهبی و تحکیم و استحکام اعتقادی خود به آن و از آن بهره برده و می‌برند؛ از جمله شیعه با استناد به معارف کتاب و سنت و نیز حقایق قطعی تاریخی، مسأله عدالت صحابه را مورد تردید جدی قرار می‎دهد و در برابر آن به تحکیم و تثبیت ولایت و وصایت و مرجعیت امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و اولاد طاهرین آن حضرت و به طور کلی رویکرد شیعی می‎پردازد.

در مقابل اهل سنت نیز با نفی ولایت امیرمؤمنان به تثبیت و تحکیم فرضیه خلافت و عدالت صحابه پرداخته و از منکر این مدعی با اتهاماتی از جمله رفض و فسق و کفر و… تبری می‌جوید.

تاریخ تقابل علمی و مجادلات شفاهی و مکتوب دو فرقه که با عنوان ردیه‌ در آثار سنی و شیعی منعکس است در کنار منازعات فقهی و تکفیری، یکی از چندین شاهد این مسأله بر استمداد از تبری و برائت در تحکیم اعتقادات و مناسک و اعمال مذهبی هر یک از آن دو است.

امروز جهان اسلام متأثر از منیت‌های گمراهان در گذشته تاریخی و همچنین وادادگی در برابر توطئه دشمنان اسلام مبتلا به هزاران تفرقه و گرفتاری در درون خود است؛ به نظر می‌رسد یکی از راه‎های نجات از این همه اختلاف و نزاع و خونریزی، شناخت دقیق و بازتعریف مبانی معارفی اسلام است. با این نگاه حقیقت دیانت در بین آنان تحکیم می‌شود و می‎تواند به نقطه اتحاد امت و صراط مستقیم بندگی و هدایت الهی بازگردد.

تبری و برائت از کفر و نفاق نقطه اشتراک هر مسلمانی با هر سلیقه و اندیشه‎ای است که با التزام و اتکاء به آن می‌تواند به جایگاه مستحکم و پولادین دینی برسد. نهادینه شدن آن در امت اسلامی نیز به تأمین منافع مادی و سعادت اخروی جهان اسلام و امت نبوی منجر خواهد شد.