بررسی و نقد شهودگرایی اخلاقی ویلیام دیوید راس با تأکید بر شهودگرایی اخلاقی دینی

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از رساله دکتری دانشجو علی مهجور با عنوان «بررسی و نقد شهودگرایی اخلاقی ویلیام دیوید راس با تأکید بر شهودگرایی اخلاقی دینی»، دکتر محسن جوادی به عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید حسن اسلامی و دکتر ابوالقاسم فنایی به عنوان استادان مشاور و دکتر حسین واله، دکتر منصور نصیری و دکتر زهرا خزاعی به عنوان استادان داور حضور داشتند.

در چکیده این رساله آمده است:

پرسش اصلی این رساله این است: «شهودگرایی اخلاقی به روایت ویلیام دیوید راس چیست و با تبیین شهودگرایی اخلاقی دینی چگونه می‌توان ایرادهای شهودگرایی اخلاقی را برطرف کرد؟» در فصل نخست ابتدا به معنای شهود و شهودگرایی می‌پردازیم و معنای اصطلاح شهود را در فلسفه و به‌ویژه در فلسفه اخلاق تبیین می‌کنیم. سپس پیشینه شهود و شهودگرایی را مرور می‌کنیم. در این پیشینه، با بررسی اندیشه‌های متفکران در دوره‌های مختلف تاریخ اندیشه تلاش شده است تا هر سخنی که فیلسوفان درباره شهود گفته‌اند، مورد اشاره قرار گیرد. پایان این فصل به مطالعات اخیر درباره شهود اختصاص یافته است.

در فصل دوم مروری خواهیم داشت بر زندگی و آثار سر ویلیام دیوید راس. سپس به سراغ شهودگرایی اخلاقی راس خواهیم رفت. نخست وظایف در نظر اول را بررسی می‌کنیم و درباره چیستی آن‌ها مطالعه می‌کنیم. پس از آن، نظام معرفت شهودی را از نظر می‌گذرانیم. در این قسمت شهودگرایی را واکاوی می‌کنیم تا روشن کنیم ما به عنوان فاعل شناسا چگونه به وظایف در نظر اول معرفت پیدا می‌کنیم. هم‌چنین به جایگاه شهود در بین منابع معرفت و نیز استقرای شهودی در همین‌جا پرداخته خواهد شد. این فصل بررسی شهود اخلاقی، وظیفه واقعی و نیز رابطه خوبی با عمل درست را پی خواهد گرفت. در فصل سوم دیدگاه‌های منتقدان و مدافعان نظریه شهودگرایی اخلاقی را بررسی خواهیم کرد.

نهایتاً در آخرین فصل به تبیین و بررسی شهودگرایی اخلاقی دینی خواهیم پرداخت. در صفحات نخست این فصل، از رابطه معرفت‌شناختی بین شهودگرایی اخلاقی و دین، بررسی ابعاد معرفتی و اخلاقی دین، ماهیت اخلاقی ایمان و تقدم باورهای اخلاقی بر باورهای دینی بحث می‌کنیم. هم‌چنین تلاش می‌کنیم با ترکیب دین و شهودگرایی اخلاقی ایرادهای نظریه راس را برطرف کنیم. سپس نشان می‌دهیم که دین در شکل‌گیری و بقای ایمان حتماً مبتنی بر باورهای شهودی اخلاقی است. پس از آن به نقش دین در تشخیص وظایف واقعی می‌پردازیم و از این ره‌گذر به این پرسش نیز پاسخ خواهیم داد که با وجود باورهای شهودی اخلاقی، بُعد اخلاقی دین چه ضرورتی دارد. این مباحث با اشاره به نمونه‌هایی از قرآن کریم، برخی از روایات پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) و عهدین همراه خواهد شد.