شیوه احتجاجات و مناظرات کلامی ائمه با مخالفان و نقش آن در تقریب مذاهب

نویسنده:
هدی صنوبری
سطح:
دکتری

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، در جلسه دفاع از رساله دکتری هدی صنوبری دانشجوی رشته مذاهب اسلامی با عنوان «شیوه احتجاجات و مناظرات کلامی ائمه با مخالفان و نقش آن در تقریب مذاهب»، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهدی فرمانیان به عنوان استاد راهنما، دکتر علی آقانوری به عنوان استاد مشاور، و دکتر اسحاق طاهری سرتشنیزی، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر علی‌رضا ایمانی مقدم و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد غفوری‌نژاد به عنوان استادان داور حضور داشتند.

 

در چکیده این رساله آمده است:

از صدر اسلام تا کنون دیدگاه‌های مختلفی نسبت به مناظره با مخالفان اعتقادی وجود داشته است که بیشتر آن‌ها اصل مناظره را پذیرفته و آن را در تقریب بین مذاهب مؤثر دانسته‌اند؛ اما در شرایط و نحوه انجام مناظره با هم اختلافاتی دارند. ائمه اطهار (علیهم السلام) نیز به عنوان رهبران مذهب تشیع همواره در طول حیات خویش مناظره‌ها و گفت‌وگوهایی با پیروان مذاهب مختلف داشته‌اند که تبیین آن‌ها می‌تواند الگوی جامعی برای مسلمانان بوده و دیدگاه اسلام را در این زمینه به جهانیان معرفی کند. بررسی شیوه‌های ائمه (علیهم السلام) به دلیل جایگاه والایی که در پیش‌برد اهداف اسلامی داشته و تا حدود زیادی مورد احترام و پذیرش تمام مذاهب اسلامی هستند، بسیار مهم بوده و از همین جهت، بررسی این مناظره‌ها و نقش آن در تقریب مذاهب اسلامی اهمیت فراوانی دارد. از این رو رساله پیش رو، با روی‌کرد توصیفی تحلیلی این مسئله را در سه محور مورد بررسی قرار داده که در محور اول، شیوه‌های قرآنی مناظرات و احتجاجات کلامی ائمه (علیهم السلام) با مخالفان با سه روش حکمت، موعظه و جدال احسن بررسی شده و در محور دوم نیز اهتمام به شئون اخلاقی و تربیتی در مناظرات و احتجاجات کلامی ائمه (علیهم السلام) با مخالفان مورد توجه قرار گرفته و در نهایت نیز در محور سوم رعایت جایگاه فردی و اجتماعی افراد در مناظرات لحاظ شده و در پایان نیز به این نتیجه رسیده است که مناظره و گفت‌وگو دارای اصول و روش‌های علمی و قرآنی است که با توجه به این‌که اصول علمی و روش‌های قرآنی مورد پذیرش تمام عالمان اسلامی بوده و به مذهب خاصی اختصاص ندارند، ائمه اطهار (علیهم السلام) با به‌کارگیری این موضوعات توانسته‌اند علاوه بر اثبات حقانیت خود و رساندن صحیح پیام دین اسلام، موجب تقریب و هم‌دلی میان پیروان مذاهب اسلامی شوند و تبعیت از آنان در این زمینه می‌تواند زمینه را برای برطرف کردن مشکلات امروز جهان اسلام، مؤثر باشد.